Uyku apnesi nedir, nasıl tedavi edilir? Uyku bozukluğu, son dönemlerde birçok kişide sıkça rastlanan bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle uyku sırasında tekrarlayan ataklar şeklinde, nefes alıp vermenin kesilmesi vb. gibi kendini gösterir. Tedavi edilmediği durumda ise kalp krizi, inme, şeker hastalığı gibi ciddi hastalıklarının meydana gelmesine zemin oluşturmaktadır. Bu sebeple uyku bozuklukları oldukça dikkate alınmalı ve tedavi süreci kesinlikle aksatılmamalıdır.

Uyku bozukluğu olarak tanımlanan bu rahatsızlık, uyku sırasında ani ve sürekli olacak halde solunum durması şeklinde kendini gösterir. Özellikle son yıllarda karşımıza sıkça çıkan bir rahatsızlıktır. Uyku apnesi sırasında nefes alma süreci yaklaşık 10 saniye ya da daha fazla civarında durur. Farklı alt tiplerinin de mevcut olduğu uyku apnesinde, belirtiler alt türe göre değişkenlik gösterir.

Uyku Apnesi Nasıl Ortaya Çıkar?

Uyku apnesi nasıl ortaya çıkar? Özellikle uyku apnesi uyku sırasında kişinin solunumunun durmasına neden olur. Özellikle yüksek sesle horlaması olan, Aşırı kilolu (Obezite), yüksek tansiyona sahip ve burun, boğaz yollarında tıkanıklığı olan hastalarda bu durum oldukça sık görülür. Bunun yanında solunum durması ile birlikte kanda var olan oksijen seviyesinin düşmesine ve karbondioksit miktarının artmasına neden olur. Bu durum kendini yüksek tansiyon, düzenli olmayan kalp atışı, inme ve kalp krizi ve uykuda ölüm gibi ciddi durumların ortaya çıkmasına sebep olur. Bunun dışında bazı dış faktörler ise bu durumu etkiler. Bunlar ise;

• Aşırı kilolu olunması (Obezite)
• Burun, boğaz ve çene yapısındaki bozukluklar (Büyümüş geniz etine sahip olmak, alt çenenin küçük olması vb.)
• İlaç ve madde bağımlılığı (Alkol ve sigara kullanımı)
• Bazı endokrin bozukluklar (Hipotiroidi, akromegali, diyabet, tansiyon)
• Genetik yatkınlıklar
• Üst solunum yollarında meydana gelen hastalıklar
• Uyku bozukluğuna sebep olan diğer hastalıkların olması.

Uyku Apnesi Belirtileri

Uyku Apnesi belirtileri nelerdir denildiğinde, bu sorunun cevabı için birçok farklı etkeni vardır demek yanlış olmaz. Farklı belirtiler gösterilmesi mevcutken santral ve obstrüktif tipe sahip olan uyku apnelerinde ortak şikâyetler mevcuttur. Bu sebeple bu iki tipi birbirinden ayırmak oldukça zordur. Uyku apnesi sadece yetişkinlerde görülen bir hastalık değildir. Çocuklarda da bu rahatsızlık kendini gösterir. Belirtiler neler dersek ortak olarak şu maddeleri sayabiliriz;

• Erken saatlerde yaşanan baş ağrıları (özellikle sabahları)
• Yeterli uykunun alınmaması ya da uykusuzluk
• Sabah uyanıldığında ağız kuruluğu ve boğaz ağrısı
• Depresif ve hırçın bir ruh hali
• Sinirlilik
• Uyku esnasında solunum durma atakları
• Aşırı derecede yüksek sesle horlama
• Dikkat eksikliği
• Ani şekilde yaşanan uyanmalar
• Trafik Kazaları (Direksiyonda uyuma sebepli)
• Cinsel fonksiyon bozuklukları

Yetişkinlerde dışında çocuklarda da uyku apnesi görülmektedir. Çocukta uyku apnesinden şüphelenildiği durumlarda uyku esnasında yaşanması muhtemelen belirtiler iyi izlenmeli ve bakılmalıdır. Uyku sırasında horlama ve solunumda güçlük, huzursuz bir hal, aşırı terleme ataklarının olup olmadığına dikkat edilmelidir. Ayrıca öksürük karakteri iyi izlenmelidir. Boğulurcasına bir öksürüğünün olup olmadığı iyi izlenmelidir. Bu belirtiler iyi analiz edildiğinde tedavide başarı oranı artar ve iyi bir sonuç elde edilir.

Gündelik Yaşam ve Uyku Apnesi! Olumsuz Etkileri Neler?

Gündelik yaşamda uyku apnesinin olumsuz etkileri neler? Uyku apnesi rahatsızlığına sahip olan bireyler, düzensiz bir gece uykusuna sahiptirler ve sürekli olarak uyanırlar. Uyanma sıklığı çok fazla olması sebebiyle derin uyku moduna geçemezler. Derin uyku yaşamayanlar ise ertesi gün yorgun bir şekilde kalkarlar. Gün içi sürekli uyuma isteği ile birlikte verimlilikleri düşer. Yapılacak işler için gerekli olan odaklanmayı sağlayamazlar. Verimli bir uyku evresi yaşanmadığı için dikkat dağınıklığına sahip olurlar.

Uyku Apnesi Nasıl Teşhis Edilir? Polisomnografi (Uyku Testi) Nedir, Nasıl Yapılır?

Uyku apnesi nasıl teşhis edilir? Sorusunun cevabına gelirsek; uyku bozukluklarının tespiti için tıp dünyasında “Polisomnografi” olarak anılan uyku testi ile yapılır. Uyku testi yani Polisomnografi ile uyku kalitesinin seviyesi ve uyku bozukluğuna neden olan sebepler araştırılır. Hasta tüm gece boyunca cihazlara bağlanır ve uyku süreci aşamasında ki verileri kayıt edilir. Kişiye ait beyin dalgaları, uyku derinliği, solunum süreci ve solunuma ait ritmi, horlama düzeni ve sıklığı, solunumun durması ve durma süresi, kanda mevcut olan oksijen seviyesi, vücut hareketleri, değişkenlik gösteren yatma pozisyonları gibi uyku esnasında meydana gelen tüm veriler kayıt edilir ve ölçülür.

Yetişkinler gibi çocuk hastalarda da uyku testi (Polisomnografi) yapılabilir. Özellikle çocukluk çağında meydana gelen Obstrüktif uyku apne sendromu (OSAS) teşhisinde oldukça sık kullanılır. Çocuklara göre özel olarak hazırlanmış uyku laboratuvarında bu tetkik oldukça kolay bir şekilde yapılabilir.

Aynı şekilde gebelik döneminde ortaya çıkan uyku bozuklukları ve solunum bozuklukları gibi rahatsızlıklarda da Polisomnografi güvenli bir şekilde uygulanabilir. Hormonal yapının değişmesi ile birlikte ortaya çıkan uyku apnesinin tespiti için kullanılabilir. Anne karnında ki bebeğe herhangi bir zararı ve yan etkisi yoktur.

Uyku Apnesinde Tedavi! Tedavi Nasıl Yapılır?

Uyku apnesinde tedavi için öncelikle hastanın yaşamış olduğu sorunlar ve bu sorunların kaynağı mutlaka araştırılmalıdır. Ortaya çıkış nedenlerinin doğru tespiti tedavide başarı için olmazsa olmazlardandır. Öncelikle hastanın obezite rahatsızlığı varsa bu mutlaka giderilmelidir. Ayrıca üst solunum yollarında tespit edilen daralma için mutlaka inceleme yapılmalı ve gerektiği durumda ameliyat yapılmalıdır. Özetle hastada uyku apnesine yol açan sebeplerin tespit edilmesi ve onların üzerine gidilmesi şarttır. Bu sebepler belirlendikten sonra tedavi haritası ona göre çıkarılır.

Uyku apnesi tedavisinde ilk olarak mevcut obezitenin mutlaka ortadan kaldırılması şarttır. Obezite tüm vücudu etkileyen rahatsızlıkların oluşmasına sebep olur. Bu süreçle birlikte uyku apnesine de yol açar.

Ayrıca üst solunum yollarında herhangi bir darlık var mı mutlaka kontrol edilmelidir. Bu ve bunun gibi durumlar mutlaka tespit edilmeli ve tedavide bunlar göz önüne alınarak yol izlenmelidir. Uyku apnesine sebep olan sorunlar elendikten sonra hastada rahatsızlık hala devam ediyorsa cerrahi yöntem artık düşünülmelidir.

Cerrahide kullanılacak ekipmana oldukça dikkat edilmelidir. Hastaya kalıcı bir zararın geri dönüşü olmayacaktır. Bu hassasiyetle birlikte ameliyat sonrası hastanın daha az acı ve ağrı çekmesi hedeflenir. Cerrahi müdahale sonrası hastanın bir süre daha takibi gerekir.

Diğer tedavi yöntemi ise hastanın hava yollarının sürekli bir şekilde açık kalmasını sağlayan basınçlı cihazların kullanımıdır. CPAP olarak adlandırılan bu cihazlar uyku apnesi yaşayan birçok hastada kullanılmaktadır. Bu tedavi yöntemi ile uyku apnesinin önlendiği hasta geri dönüşleri ile gözlemlenmektedir. Uyku esnasında özellikle gece boyunca yüze takılan bir maske ile basınçlı hava veren bu cihazlar, alışma sürecinde hastaya rahatsızlık verebilir. Ancak sabah uyanışlarında yaşadıkları dinçlik ve dinlenmişlik hissi alışma sürecine olan teşviki arttırır. Bu süreçle birlikte hasta yaşam kalitesi oldukça artar ve gün içerisinde verimli bir zaman geçirirler.

Tedavi yöntemleri belli olsa da her hastada bu yöntem değişebilir. Öncelikle uygun tedavi için hasta detaylı bir kontrolden geçmelidir. Bu kontrol sonrası daha net bir tanı ortaya çıkar ve uyku apnesi için doğru tedavi yöntemi belirlenir.

Tedavi Süreci Ne Kadar Sürer? Uyku Apnesinden Kurtulmak Mümkün mü?

Tedavi süreci ne kadar sürer? Birçok hastanın merak ettiği bu sorunun cevabı ise tedavi süreci ile doğru orantılıdır. Uyku apnesi kişinin yaşam kalitesini düşüren ve beraberinde birçok olumsuz etkiler çıkaran bu rahatsızlıktır. Uyku, neredeyse tüm canlılar için oldukça önemli bir faaliyettir. Kişinin dinlenebilmesin için vazgeçilmez bir aktivitedir. Fakat uyku apnesi rahatsızlığı olan hastalar kaliteli bir uyku evresinden mahrum olurlar. Uykusuzlukla birlikte dikkat dağınıklığı, odaklanamama, huzursuzluk, sürekli uyanma gibi problemleri ortaya çıkarır.

Kişiler derin uyku yaşamadığında sürekli olarak yorgun haldedirler. Ayrıca sabahları uyanmak adete kendileri için bir işkence haline döner.  Günümüz sağlık teknolojileri ile birlikte uygulanan yöntemlerle bu hastalığı tedavi etmek mümkün olmaktadır.

Yaş grubu dikkate alınarak uygulanacak tedavi yöntemine göre iyileşme süreci de değişkenlik gösterebilmektedir. Çocuklar düşünüldüğünde gerçekleştirilecek olan ufak bir bademcik ve geniz eti operasyonu sonrası düzelme büyük oranda gerçekleşir. Yetişkinler söz konusu olduğunda ise mevcut duruma göre bu değişebilir. Kimi hasta ömür boyu uyku maskesi kullanırken kimi hastada uygulanan tedavi ile ömür boyu maske kullanıma gerek kalmaz.

Özetle uyku apnesi tedavisi süresi ne kadar? Sorusu hasta yaşına, mevcut durumuna, hastalığın boyutuna göre değişebilir.

Sizde uyku apnesi şikayeti yaşıyorsanız klinik hattımızdan randevu alarak bu sorunu ortadan kaldırmaya yönelik ilk adımınızı atabilirsiniz.